نقالی؛ گفتمان فرهنگ دینی در عصر صفوی واکاوی نقل دینی در منظومه زَرّین‌قَبانامه
Authors
Abstract:
زرینقبانامه، از سَرایندهای ناشناس، یکی از متون منظوم پهلوانیِ نقالی/عامیانه در دورهی صفوی است. ناظم زَرّین‌قَبانامه، گاهی داستانهای متن را از زبان پیر گوهرفروش و ترجمان نقل کرده است که قرینه‌ای بر شفاهی/ شنیداری بودن روایات منظومه به شمار میآید. پرسش اصلی مقالهی حاضر این است که: منظومههای نقالی- از جمله زرینقبانامه- چه نقش و تأثیری در گفتمان فرهنگ دینی عصر صفوی داشتهاند؟ در پاسخ به این پرسش، به شیوهی تحلیلی و با روش کمی در گزینش دادهها، و با روش کیفی در تحلیل یافتهها، به بررسی موضوع مقاله پرداخته شده و این نتیجه بهدست آمده است که نقالی راهی برای تبلیغ و ترویج مذهب در دورهی صفوی بوده است. تاریخ نقالی در ایران نشان میدهد از قرن سوم هجری که ایرانیان به نقل داستانها و حکایتهای حماسی میپرداختند تا با نفوذ اعراب مبارزه کنند؛ با پیدایش گرایش شیعه و سنی که دو گروه مناقبخوان و فضایلخوان را دربرابر هم قرار داد، نقالی پیشهای تأثیر گذار بر گفتمان دینی عصر خود بوده است؛ بهویژه در دوران صفوی که عصر رونق شاهنامهخوانان و نقالان است و گاه میان روایتهای حماسی یلان و پهلوانان با مذهب رایج احساس تعارض ایجاد میشده است، نقالی، گفتمان فرهنگ دینی بهشمار میآید.
similar resources
تحلیلی جامعه‌شناختی بر خرافه‌گرایی دینی در عصر مرشد شاهان صفوی
صفویان پس از دورۀ فترت در ایران دولتی متمرکز تشکیل دادند و با تقویت هویت ملی ایرانیان و استفاده از عنصر هویت‌بخش دین، تحولاتی اساسی در ساختار حکومت و جامعه ایجاد کردند. رسمی‌کردن مذهب تشیع امامیه، مهم‌ترین اقدام حکومت صفویه در شروع کار بود که موجب تحول اساسی در ارزش‌ها و هنجارهای جامعۀ ایران شد. درنتیجه، بسیاری از ارزش‌ها جنبۀ دینی و مذهبی پیدا کردند و همراه این تحولات، برخی باورهای نادرست نیز ...
full textفرهنگ دینی در زبان و نشانه شناسی روزانه مردم ایران در دوران صفوی- قاجاری ،
ابتنای نظام آموزش‌های سنتی در دوران صفوی- قاجاری بر آموزش قرآن و متون دینی، علاوه بر ایجاد تاثیر اساسی در ادبیات مکتوب، اجزا و واحدهای بیانی بسیاری در زبان روزانه مردم- چه زبان طبقات باسواد و تحصیل کرده و چه زبان طبقات عوام- نیز ایجاد کرده چنان که بخش بزرگی از ادبیات گفتاری مورد استفاده در زندگی هر روزه این مردم به نوعی برگرفته از عبارات و اذکاری است که در قرآن و فرهنگ دینی و مذهبی آمده است. هم...
full textمبانی فهم حکمت دینی در گفتمان مولوی
مولوی معارف دینی و آسمانی را حکمت دینی نامیده است. دین نه تنها از نظر او معرفت است بلکه معرفتی محکم، استوار و بی‌رقیب است. حکمت دینی از نظر مولوی، حکمت متعالیه‌ای است که در پی تبیین و ارائه راهکارهای تعالی معنوی انسان است. دیگر حکمت‌ها، حکمت‌های دنیوی هستند و وظیفه تبیین معاش و مناسبات این جهانی را بر عهده دارند. مولوی حلقه واسط بین انسان و حکمت دینی را نیستی‌شناسی، هستی‌شناسی و متن‌شناسی می‌دا...
full textجایگاه هویت ملی در گفتمان مردم‌سالاری دینی
گفتمان مردم‌سالاری دینی با حمایت و حراست از دستاوردهای گذشته هویت ملی، از قابلیت به فعلیت رساندن ظرفیت مؤلفه‌های جدید هویت ملی همچون: قانون‌گرایی، مشارکت سیاسی، توسعه آموزش عالی برپایه تکثر فرهنگی، همبستگی ملی، حقوق شهروندی، تدوین الگوی مناسب پیشرفت اسلامی ـ ایرانی، برخوردار است. امروزه هویت ایرانی، یک موضوع سیاسی و حقوقی بر حقوق انسان‌هایی است که در این سرزمین زیست می‌کنند. بنابراین مسئله هویت...
full textواکاوی مؤلفه‌های دینی در اشعار عامیانۀ بختیاری
شعر عامیانه، نقش مهمی در بازنمایی و نهادینه کردن هویّت، به‌خصوص هویّت دینی در فرهنگ بختیاری دارد. در این پژوهش، به بررسی مؤلفه‌های دینی در اشعار عامیانۀ بختیاری (کودکانه‌ها، اشعار مربوط به عروسی و سوگ سروده‌ها) با روش توصیفی-تحلیلی پرداخته شده تا تصویری که از مفاهیم دینی در این اشعار بازتاب یافته است و کارکرد این مفاهیم در فرهنگ بختیاری مشخص شود. همچنین بررسی شده است که مؤلفه‌های دینی در کدامیک ...
full textMy Resources
Journal title
volume 8 issue 3
pages 131- 159
publication date 2017-11-11
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023